Know what you own and know why you own it
(Biết những gì bạn sở hữu và biết vì sao bạn sở hữu chúng)
_Peter Lynch_

Peter Lynch là một thương nhân và nhà đầu tư chứng khoán nổi tiếng người Mỹ. Tên tuổi của ông gắn liền với triết lý đầu tư: “Invest in what you know” (Đầu tư vào những gì bạn hiểu rõ) và châm ngôn “Know what you own and know why you own it” (Biết những gì bạn sở hữu và biết vì sao bạn sở hữu chúng). Đối với những nhà đầu tư nghiệp dư, không có thời gian để học những phương pháp định giá cổ phiếu phức tạp hay đọc những báo cáo dài dòng thì triết lý này vô cùng hữu hiệu bởi mỗi người đều là “chuyên gia” trong những lĩnh vực khác nhau, việc hiểu rõ những gì mình có sẽ giúp họ tìm ra những cổ phiếu đang bị định giá thấp.
…Nhìn rộng hơn vào thực tế, bạn có thể áp dụng châm ngôn của Peter Lynch trong nhiều khía cạnh của cuộc sống chứ không chỉ ở lĩnh vực đầu tư.
Và chắc hẳn bạn sẽ thấy câu châm ngôn này có phần nào tương đồng với câu nói “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”.

“Know what you own” - “Biết những gì ta sở hữu”
Bản thân chúng ta luôn có những mặt tốt và mặt chưa tốt. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách tận dụng, phát huy những ưu điểm và hạn chế, khắc phục những khuyết điểm của bản thân.
Hãy thử tưởng tượng bạn “sở hữu” tài ăn nói “thần sầu” và bạn biết được thế mạnh đó của mình, bạn sẽ làm gì? Bạn sẽ định hướng theo sự nghiệp sales, định hướng trở thành một MC, một phát thành viên hay một nhà ngoại giao?
Hay giả sử, bạn biết mình “sở hữu” đôi bàn tay khéo léo, bạn sẽ khởi nghiệp với một tiệm bánh xinh xắn hoặc một cửa hàng với những món đồ bạn tự thiết kế?
…Khi bạn biết rõ mình có những gì, bạn sẽ dám mơ ước và hoạch định cho bản thân một kế hoạch phát triển vô cùng rõ ràng. Trái lại, với những người không hiểu được những gì mình sở hữu và cũng không chịu cố gắng tìm kiếm chúng thì sẽ luôn rơi vào hoàn cảnh rối ren, tiến một bước, lùi một bước và cuối cùng vẫn cứ đứng yên tại chỗ. Hay cũng có người không nắm chắc được thế mạnh của bạn thân mà “đầu tư” thời gian, công sức vào những điều không phù hợp để sau này lại nuối tiếc mãi…

“Know why you own it” - “Biết tại sao ta sở hữu chúng”
Tự đặt cho mình câu hỏi “nhờ đâu mà ta có được điều này” chính là một cách để chúng ta nhìn sâu hơn vào bản thân.
Cuộc sống vốn rất phong phú, có nhiều thế mạnh ta sở hữu ngay từ khi sinh ra, gọi là “thiên bẩm” nhưng cũng có nhiều điều là nhờ sự học hỏi và tích lũy theo năm tháng. “Đời thay đổi khi chúng ta thay đổi” - Bạn có tin rằng khả năng giao tiếp có thể được cải thiện nếu bạn đủ tự tin và thực sự cố gắng? Khi đó, lý do mà bạn sở hữu “tài ăn nói thần sầu” kia lại chính là nhờ sự dũng cảm và nỗ lực không ngừng…
Biết rõ được lý do/ nguồn gốc của những gì mà ta sở hữu cũng chính là một cách để bạn tự tin hơn vào bản thân. Bạn biết rõ hơn những gì bạn sở hữu, bạn biết cách duy trì những cái tốt và biết cách hạn chế và khắc phục những gì chưa tốt.
Không một ai hiểu bản thân ta hơn chính ta… Nếu bạn còn đang mông lung trên con đường sự nghiệp, hãy bình tĩnh và viết ra tất cả những điều mà mình có và cả những điều bạn cảm thấy chưa tốt về bản thân, ghi lại “nguồn gốc” của chúng… Đó chính là khởi đầu cho một kế hoạch sự nghiệp thành công!

"Know what you own, and know why you own it"
-Peter Lynch-

အမေရိကန် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ Peter Lynchက အောက်ပါစကားနှစ်ခွန်းကိုဆိုခဲ့ပါတယ်။
"Invest in what you know" ကိုယ်နားလည်တတ်ကျွမ်းတဲ့ နယ်ပယ်မှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပါ။
"Know what you own, and know why you own it" ကိုယ်ပိုင်ဆိုင်တဲ့အရာတွေကို သိနားလည်ပြီး၊ ဘာလို့ဒီအရာတွေကိုပိုင်ဆိုင်ထားလဲဆိုတာကို သိပါ။

ဒီသီအိုရီဟာ စတော့ရှယ်ယာရင်းနှီးမြှပ်နှံမှုနယ်ပယ်ထဲကို ဝင်ရောက်လာတဲ့ အတွေ့အကြုံနုနယ်သေးတဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေနဲ့ ရှုပ်ထွေးလှတဲ့ stock valuation methodsတွေနဲ့ ရှည်လျားလှတဲ့reportsတွေကို ဖတ်ဖို့အချိန်မရှိတဲ့သူတွေအတွက် အတွက်အရမ်းကို အကျိုးရှိတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ့်မှာရှိတဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ ကျွမ်းကျင်ရာကို သိထားဖြင်းအားဖြင့် မှန်ကန်တဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကိုပြုလုပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ အလားတူပဲ ကိုယ့်မှာရှိတဲ့ အားသာချက်နဲ့ အားနည်းချက်တွေကို သေသေချာချာ နားလည်ထားခြင်းအားဖြင့် ဘာတွေကိုဆောင်ပြီး ဘာတွေကို ရှောင်သင့်လဲဆိုတာကိုနားလည်နိုင်တဲ့အတွက် Peter Lynchရဲ့ အဆိုကို အခြားသောနယ်ပယ်တွေနဲ့ မိမိရဲ့နေ့စဥ်
ဘဝမှာလဲ လက်တွေ့အသုံးချလို့ရနိုင်ပါတယ်။

"Know what you own"
လူတိုင်းလူတိုင်းမှာ အားသာချက်တွေရှိသလို အားနည်းချက်ဆိုတာလဲရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကိုယ့်ရဲ့အားသာချက်ကို ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့အသုံးချဖော်ပြသင့်လဲ၊ အားနည်းချက်ကို ဘယ်လိုcoverဖြစ်အောင်၊ တိုးတက်အောင်လုပ်သင့်လဲဆိုတာကို သိတဲ့သူတွေလဲရှိပါတယ်။

ဒီနေရာမှာ တစ်ခေါက်လောက်အတူတူစဥ်းစားကြည့်ရအောင်...
တကယ်လို့ ကိုယ့်မှာ အများထက်ပိုပြီး ထူးခြားကျွမ်းကျင်တဲ့ communication skillကိုသာပိုင်ဆိုင်ထားမယ်ဆိုရင် ဘယ်လိုအလုပ်မျိုးကို ရွေးချယ်မလဲ?
Sales & Marketing, Announcer, သံတမန်ဝန်ထမ်း စတဲ့အလုပ်အကိုင်တွေကိုရွေးချယ်ဖြစ်မလား?
တကယ်လို့ ကိုယ်က အများနဲ့မတူတဲ့ ideaအသစ်အသစ်တွေကိုထုတ်နိုင်တယ်ဆိုရင်ရော bakeryဖွင့်မလား? Design accessory shop ဖွင့်မလား?

ကိုယ်ကဘာကိုကျွမ်းကျင်တာလဲဆိုတာကို သိနားလည်ထားခြင်းအားဖြင့် ကိုယ့်ရဲ့careerကိုပါစဥ်းစားနိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ကဘာကိုစိတ်ဝင်စားတာလဲ၊ ကျွမ်းကျင်တာလဲကို
မသိပဲ တွေဝေရင်းနဲ့ ရှေ့ဆက်မတိုးနိုင်တဲ့သူတွေနဲ့ မိမိနဲ့ကိုက်ညီမှုမရှိတဲ့ လမ်းကြောင်းကိုလျှောက်လှမ်းမိတဲ့ သူတွေလဲမနည်းပါဘူး။ ဒါကြောင့် ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်သည်ဖြစ်စေ မိမိကိုယ်ကိုအရင်ဆုံး နားလည်အောင်ကြိုးစားသင့်ပါတယ်။

“Know why you own it”
ကိုယ့်မှာလက်ရှိ ရှိနေတဲ့အရည်အချင်းတွေကို ဘာကြောင့်ပိုင်ဆိုင်နိုင်ခဲ့တာလဲ ဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီးသိထားခြင်းအားဖြင့်လဲ မိမိကိုယ်ကို ပိုပြီးနားလည်စေနိုင်ပါတယ်။ အရည်အချင်းတစ်ခုကိုပိုင်ဆိုင်နိုင်ဖို့ဆိုတာ လူတစ်ယောက်ရဲ့ပါရမီအရလဲဖြစ်နိုင်သလို၊ အခုအချိန်အထိလေ့လာမှတ်သားခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကနေတစ်ဆင့် ပိုင်ဆိုင်တာလဲ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ communication skillအားမကောင်းတဲ့သူတစ်ယောက်အနေနဲ့လဲ ကြိုးစားပြီး လေ့ကျင့်မယ်ဆိုရင်ကျွမ်းကျင်လာမှာအမှန်ပါပဲ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို၊ ကိုယ့်ရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ ကိုယ်ကျမ်းကျင်ရာတွေကို သိထားခြင်းဖြင့် မိမိကိုယ်ကို ပိုပြီးယုံကြည်မှုရှိလာစေပြီး ပိုပြီးတိုးတက်ကောင်းမွန်အောင် ပြုလုပ်နိုင်တဲ့နည်းလမ်းတွေကိုလဲ တွေ့ရှိနိုင်ပါတယ်။

ကိုယ်ကိုယ်တိုင်ထက် ကိုယ့်အကြောင်းကို သိနားလည်တဲ့သူဆိုတာမရှိပါဘူး။ မိမိကိုယ်ကို ဘယ်လိုစီမံခန့်ခွဲမလဲ၊ လက်ရှိပိုင်ဆိုင်ထားတဲ့အရာတွေက ဘာတွေလဲ၊ ဘာတွေကိုထပ်ပြီး နားလည်တတ်ကျွမ်းဖို့လိုအပ်တာလဲ ဆိုတဲ့အရာတွေကို တွေးကြည့်ရအောင်။ "Know what you own, and know why you own it" ကိုယ်ပိုင်ဆိုင်တဲ့အရာတွေကို သိနားလည်ပြီး၊ ဘာလို့ဒီအရာတွေကိုပိုင်ဆိုင်ထားလဲဆိုတာကို စဥ်းစားနိုင်တာဟာ အောင်မြင်ဖို့အတွက်လမ်းစတစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။