Phương pháp Nazenazebunseki, hay còn gọi là Five whys, được coi là một trong những phương pháp nổi tiếng trong phương thức Toyota, được rất nhiều doanh nghiệp tại Nhật Bản và trên thế giới áp dụng.
Nghe chừng có vẻ sẽ có nhiều câu hỏi được đặt ra nhỉ?
Hãy cùng RISE for Career tìm hiểu về phương pháp hiệu quả này nhé!

なぜなぜ分析 là gì?
Là phương pháp giải quyết vấn đề bằng cách lặp lại câu hỏi “Tại sao?” để mỗi câu trả lời là căn cứ dẫn đến câu hỏi tiếp theo, giúp tìm ra nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Từ nguyên nhân gốc rễ đó người ta có thể tìm ra được phương pháp giải quyết thích hợp, ngăn chặn vấn đề đó xảy ra thêm lần nữa.

Cách ứng dụng なぜなぜ分析
Chúng ta có thể ứng dụng phương pháp này trong mọi môi trường công việc, đặc biệt là môi trường sản xuất.
Để thực hành なぜなぜ分析, đầu tiên hãy đặt câu hỏi từ kết quả/ vấn đề trực tiếp đang phải đối mặt, và liên tục hỏi tại sao cho đến khi chạm đến nguyên nhân cuối cùng.
Ví dụ:
Vấn đề: sản phẩm bị lỗi
Tại sao sản phẩm bị lỗi?
→Vì máy bị hỏng
Tại sao máy lại hỏng?
→Vì không phát hiện ra lỗi trong máy để khắc phục kịp thời
Tại sao lại không phát hiện ra lỗi trong máy?
→Vì không định kỳ bảo dưỡng máy
Tại sao lại không định kỳ bảo dưỡng máy?
→Vì công ty chưa có quy chuẩn về bảo dưỡng định kỳ

Như vậy với hàng loạt câu hỏi tại sao liên tiếp, chúng ta đã tìm ra được nguyên nhân cuối cùng của vấn đề đó là công ty thiếu quy chuẩn về bảo dưỡng định kỳ, từ đó đưa ra giải pháp là phải xây dựng hệ thống quy chuẩn về bảo dưỡng máy định kỳ và phổ biến áp dụng cho toàn bộ nhân viên.

Kết: Việc ứng dụng phương pháp này sẽ giúp chúng ta tìm ra được nguyên nhân “gốc rễ” của mọi vấn đề cũng như tìm ra được giải pháp thích hợp nhất để giải quyết triệt để những vấn đề mà chúng ta đang phải đối mặt.

Nazenazebunseki(Nazenazebunseki： In English- Five whys) က Toyota Production System ကို တည်ဆောက်ရာတွင် ပုံမှန်နည်းလမ်းများထဲမှ နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
Nazenazebunseki(なぜなぜ分析)ဆိုတာ ဘယ်လိုနည်းလမ်းလဲဆိုတာ အတူတူ လေ့လာကြည့်ရအောင်။
Nazenazebunseki(なぜなぜ分析)ဆိုတာ
ပြဿနာတခုဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ အဲ့ဒီပြဿနာကိုဖြေရှင်းခြင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြဿနာဖြစ်စေခဲ့တဲ့ အကြောင်းရင်းကို ဆွဲထုတ်ပြီး၊ အဲ့ဒီကနေတဆင့် ပြဿနာကို ဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းအရင်း၊ဇာတ်မြစ်ကို ဆွဲထုတ်နိုင်အောင် “ဘာကြောင့်လဲ” ဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို ထပ်ခါတလဲလဲ မေးခြင်းဖြစ်သည်။ဤနည်းလမ်းသည် သင့်အား ပြဿနာအတွက် သင့်လျော်သော အဖြေကို ဆုံးဖြတ်နိုင်စေပြီး ပြဿနာ ထပ်မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ရာတွင်လည်း ထိရောက်မှုရှိသည်။

Nazenazebunseki(なぜなぜ分析)ကိုလုပ်ဆောင်ခြင်းနည်းလမ်း
Nazenazebunseki(なぜなぜ分析)သည် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လုပ်ဆောင်နိုင်သော နည်းလမ်းဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများတွင်ဖြစ်သည်။Nazenazebunseki(なぜなぜ分析)ကိုလုပ်ဆောင်ဖို့ရန်အတွက် အရင်ဆုံးပြဿနာကိုနှံ့နှံ့စပ်စပ်သိပီးမှ အဲ့ဒီပြဿနာကိုဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းရင်းကို သိဖို့ရန်အတွက် ဘာကြောင့်လဲဆိုတာကနေတဆင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းကို ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည်။
"ဘာကြောင့်လဲ" မေးခွန်းကို ထပ်ခါထပ်ခါပြောခြင်းဖြင့် နောက်ဆုံးအကြောင်းရင်းကို သိနိုင်ခြင်း ဖြစ်သည်။အနောက်နိုင်ငံတွေမှာတော့ Five whys လို့ခေါ်ကြပြိး ဘာလို့ ဒီလိုဖြစ်ရတာလဲ? ဘာလို့ ဒီကိစ္စဖြစ်သွားတယ်လို့ထင်လဲ? ဘာလို့ သတိမထားမိလိုက်တာလဲ? အစရှိပြီး ဘာလို့လဲဆိုတာကို ၅ကြိမ်နဲ့အထက် အကြိမ်ကြိမ်မေးခြင်းကို အကြောင်းပြုပြု ဒီလိုမျိုးနာမည်တွင်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ဥပမာ- အရည်အသွေးမကောင်းသောထုတ်ကုန်များထွက်လာခြင်း ဆိုတဲ့ ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပေါ်လာပြီဆိုပါစို့။
ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာဆိုရင်အောက်ပါမေးခွန်းတွေအတိုင်းစဥ်းစားနိုင်ပါသည်။
❓ဘာကြောင့်အရည်အသွေးမကောင်းလဲ။
→ စက်က ပျက်နေလို့။
❓ဘာကြောင့် စက်ပျက်တာလဲ။
→ ယခင်ကတည်းက တစ်ခုခုမှားယွင်းနေပုံရသော်လည်း သတိမထားမိလိုက်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။
❓ဘာကြောင့် သတိမထားမိလိုက်တာလဲ။
→ ပုံမှန်စစ်ဆေးမှုများမရှိသောကြောင့် ဖြစ်သည်။
❓ ဘာကြောင့် ပုံမှန်စစ်ဆေးမှု မလုပ်တာလဲ။
→ ကုမ္ပဏီတွင် ပုံမှန်စစ်ဆေးခြင်းအတွက် စည်းမျဉ်းများ မရှိသေးသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

အထက်ဖော်ပြပါ ဥပမာကို ကြည့်လျှင် Nazenazebunseki(なぜなぜ分析) လုပ်ဆောင်ခြင်းကို နားလည်တယ်နော်။ "ဘာကြောင့်လဲ" ဆိုတဲ့မေးခွန်းကို ထပ်ခါထပ်ခါပြောရင်၊ "ကုမ္ပဏီမှာ ပုံမှန်စစ်ဆေးခြင်းအတွက် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေ မရှိသေးပါဘူး" ဆိုတဲ့ နောက်ဆုံးအချက်ကို သင်တွေ့နိုင်ပြီး အခုကစပြီး ပုံမှန်စစ်ဆေးခြင်းအတွက် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေ ထုတ်ပြန်ပြီး ကျင့်သုံးသွားမဲ့အစီအမံတွေပါ စဥ်းစားလို့ရနိုင်လာပါတယ်။နောင်တွင် အရည်အသွေးမကောင်းသောထုတ်ကုန်များမဖြစ်စေဖို့ကိုလည်း ကာကွယ်နိုင်သွားပါပြီ။